(Canhsatbien.vn) - 

Cộng hòa Philippines là một quốc đảo tại khu vực Đông Nam Á. Philippines nằm cách Việt Nam qua Biển Đông ở phía Tây, trên Vành đai núi lửa Thái Bình Dương và gần với đường xích đạo. Do vậy, quốc gia này hằng năm thường xuyên bị ảnh hưởng bởi các trận động đất và bão nhiệt đới. Đây là quốc gia phải hứng chịu nhiều thiên tai vào bậc nhất trên toàn cầu, song lại có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và đa dạng sinh học ở mức độ cao.

Philippines có diện tích 300.000km², là quốc gia rộng lớn thứ 71 trên thế giới, bao gồm 7.641 hòn đảo được phân loại phổ biến thành ba vùng địa lý lớn: Luzon, Visayas, và Mindanao. Thủ đô của Philippines là Manila, còn thành phố đông dân và lớn nhất là Quezon. Cả hai thành phố đều thuộc vùng đô thị Manila. Với dân số ít nhất là 106,7 triệu, Philippines là quốc gia đông dân thứ bảy tại châu Á, thứ hai Đông Nam Á và đứng thứ 12 trên thế giới. 

Việt Nam và Philippines có mối quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời. Hai nước đã bắt đầu giao thiệp và giao thương từ nhiều thế kỷ trước. Ngày 12/7/1976, với việc hai bên ra Thông cáo chung thiết lập quan hệ ngoại giao, Philippines đã trở thành nước thứ tư trong ASEAN chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Philippines cũng là một trong những nước đầu tiên trong ASEAN ký kết Thỏa thuận Hợp tác Thương mại, Khoa học và Kỹ thuật với Việt Nam (9/1/1978), tạo khuôn khổ pháp lý quan trọng thúc đẩy giao thương giữa hai nước sau này. Đặc biệt, việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược (17/11/2015) đã đưa quan hệ hợp tác Việt Nam - Philippines sang trang mới, với tầm vóc và nội hàm toàn diện hơn, sâu rộng hơn cả về song phương và đa phương.

Lực lượng Bảo vệ bờ biển Philippines (Philippine Coast Guard - PCG) được thành lập ngày 10/10/1901. Đây là cơ quan trực thuộc Bộ Giao thông vận tải Philippines (Từ 2016 đến nay). Trước đó, PCG từng thuộc Hải quân Philippines, lực lượng vũ trang Philippines. Người đứng đầu hiện tại là Phó Đô đốc Leopoldo V. Laroya, được bổ nhiệm từ tháng 9/2021.

PCG được Chính phủ giao nhiệm vụ thực thi pháp luật trong vùng biển của Philippines, triển khai các hoạt động đảm bảo an ninh hàng hải, bảo vệ tính mạng và tài sản trên biển, bảo vệ tài nguyên và môi trường biển.

Về cơ cấu tổ chức, PCG có trụ sở chính tại cảng biển ở thủ đô Manila. Các đơn vị cấp dưới được bố trí tại 13 khu vực với 54 Trạm Cảnh sát biển nằm ở khắp đất nước. Quân số hiện có khoảng 17.000 nhân sự. Trang thiết bị bao gồm tàu, xuồng tuần tra, máy bay, trực thăng các loại

Về tình hình hợp tác giữa Cảnh sát biển Việt Nam (VCG) và Lực lượng Bảo vệ bờ biển Philippines, từ năm 2011 đến nay, hai Bên đã có nhiều hoạt động trong hợp tác theo cơ chế song phương và đa phương nhằm không ngừng thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, phát triển, cùng có lợi giữa hai lực lượng nói riêng và hai nước nói chung.

Cảnh sát biển Việt Nam và Lực lượng Bảo vệ bờ biển Philippines ký kết phụ lục, phụ chương Quy chế hoạt động của cơ chế liên lạc đường dây nóng, tháng 10/2013.

Ngày 26/10/2011, VCG và PCG đã ký Thỏa thuận về thiết lập cơ chế đường dây liên lạc nóng tại Manila, Phillippines. Năm 2013, tại Hà Nội, hai bên đã ký kết Quy chế hoạt động đường dây nóng giữa hai lực lượng. Hai bên vẫn đang duy trì kênh thông tin liên lạc theo Quy chế hoạt động đường dây nóng đã được ký kết. Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, trong năm 2020 và năm 2021, các hoạt động hợp tác song phương giữa hai bên đều bị hoãn hoặc không thực hiện được. 

Về Bản Ghi nhớ hợp tác biển giữa VCG và PCG, năm 2017, hai bên đều nhất trí nâng cấp Thỏa thuận đường dây liên lạc nóng thành Bản Ghi nhớ giữa hai lực lượng. Từ đó đến nay, hai bên đã nhiều lần trao đổi, gặp gỡ song phương để hoàn thiện, thống nhất nội dung Dự thảo Bản Ghi nhớ. Ngày 15/5/2018, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam đã chủ trì cuộc họp cấp làm việc với PCG để thảo luận về nội dung Bản Ghi nhớ (MOU) về hợp tác biển với các phụ lục kèm theo. Hai Bên đã cơ bản nhất trí nội dung Bản Ghi nhớ. 

Đoàn Lực lượng Bảo vệ bờ biển Philippines tham dự phiên họp cấp làm việc để thống nhất nội dung Bản Ghi nhớ với Cảnh sát biển Việt Nam, tháng 5/2018.

Tháng 7/2021, thông qua Tùy viên Quốc phòng Philippines tại Việt Nam, PCG đã gửi Dự thảo Bản Ghi nhớ cho phía VCG. Phía bạn cũng đề xuất, trong tình hình dịch Covid-19 hiện nay, hai bên nghiên cứu tiến hành ký kết Bản Ghi nhớ bằng hình thức trực tuyến. VCG đã tổng hợp ý kiến các cơ quan của Bộ Quốc phòng, sửa đổi một số từ ngữ kỹ thuật và thông báo cho phía Philippines. Hiện, VCG vẫn đang theo dõi thông tin phía bạn xin ý kiến Bộ Ngoại giao theo hướng nhất trí với đề xuất sửa đổi của Việt Nam để có thể sớm ký kết Bản Ghi nhớ.

VCG và PCG đều tham gia các diễn đàn đa phương như: Diễn đàn Tư lệnh Lực lượng thực thi pháp luật trên biển các quốc gia Đông Nam Á (SEAMLEI); Hội nghị Những người đứng đầu Cảnh sát biển các nước châu Á (HACGAM); Hội nghị thượng đỉnh Cảnh sát biển toàn cầu (CGGS); Hiệp định hợp tác khu vực chống cướp biển và cướp có vũ trang (ReCAAP); Đối thoại thực thi pháp luật trên biển (MLED) do Cơ quan Phòng chống Ma túy và Tội phạm của Liên hợp quốc (UNODC) tổ chức.

Bên cạnh đó, VCG và Đại sứ quán Philippines tại Việt Nam đã duy trì hoạt động gặp gỡ làm việc, gửi thư chúc mừng nhân các ngày lễ lớn của hai đất nước. Ngày 13/7/2021, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển đã gặp xã giao Tùy viên Quốc phòng Philippines, hai bên đánh giá cao kết quả hợp tác thời gian qua và mong muốn tăng cường hợp tác trong thời gian tới về lĩnh vực Cảnh sát biển, đặc biệt sẽ sớm ký kết Bản Ghi nhớ hợp tác giữa VCG và PCG.    

Về hợp tác trong chia sẻ thông tin chống cướp biển, cướp có vũ trang chống lại tàu thuyền tại khu vực châu Á (ReCAAP), trong giai đoạn 2016 - nửa đầu 2017 là giai đoạn nổi cộm về các vụ bắt cóc thuyền viên trên khu vực Sulu- Celebes (trong đó có tàu Giang Hải và tàu Royal 16 của Việt Nam), VCG và PCG đã có nhiều lần trao đổi thông tin tình hình.

Về hợp tác tìm kiếm cứu nạn, ngày 9/6/2019, tàu cá FB Gimver 1 của Philippines gặp nạn trên biển, 22 ngư dân trên tàu cá FB Gimver 1 đã được tàu cá TG 90983 của Việt Nam cứu và hỗ trợ nhân đạo. Thông qua cơ chế liên lạc đường dây nóng, VCG đã trao đổi thông tin cho phía PCG để nắm bắt tình hình và phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý vụ việc.

Trong thời gian tới, VCG tiếp tục duy trì, tăng cường mối quan hệ hợp tác với PCG; tăng cường chia sẻ thông tin có liên quan, thông qua Quy chế hoạt động đường dây nóng đã được ký kết. Thúc đẩy ký kết Bản Ghi nhớ hợp tác giữa hai Bên nhằm góp phần bảo đảm an ninh, an toàn, ổn định và phát triển trên vùng biển của hai nước./.

Ban Biên tập (tổng hợp)