(Canhsatbien.vn) - 

Đề án tổ chức Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương” trên phạm vi toàn quốc giai đoạn 2024 - 2030 và những năm tiếp theo (Đề án 3934) được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt ngày 3/9/2024. Sau hơn 1 năm triển khai, đến nay, Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương” (Cuộc thi) đã và đang trở thành một sân chơi trí tuệ, bổ ích dành cho lứa tuổi học sinh, có sức lan tỏa mạnh mẽ trên phạm vi toàn quốc. Tuy nhiên, để Cuộc thi thực sự bền vững, chuyên nghiệp và để lại dấu ấn sâu sắc, việc hoàn thiện thể thức (format) tổ chức, đặc biệt ở các vòng thi then chốt là vấn đề mang tính cấp thiết.

Quang cảnh Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương” tại trường THCS Bình Minh (xã Bình Minh, thành phố Hà Nội).

Ngày 28/8/2025, Ban Chỉ đạo Đề án 3934 Cảnh sát biển Việt Nam ban hành Công văn số 7335/BCĐ-CT về việc đề xuất xây dựng format Vòng thi cấp khu vực Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương”, đánh dấu sự đổi mới, sáng tạo, tính đột phá, đặt nền móng cho việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong tổ chức Cuộc thi từ nay đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Từ thực tiễn tổ chức và những kinh nghiệm đúc rút sau hơn 1 năm triển khai thực hiện Đề án 3934, tính cấp thiết của việc xây dựng một format thống nhất, chi tiết cho Cuộc thi có thể được luận giải từ nhiều góc độ. Đó cũng chính là câu trả lời cho những bài toán thực tiễn đang đặt ra trong quá trình tổ chức Cuộc thi:

Thứ nhất, yêu cầu về giải pháp giúp tối ưu hóa công tác tổ chức sau khi sáp nhập đơn vị hành chính: Có thể thấy, sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, việc tập hợp học sinh, giáo viên từ các trường, các địa phương để thi đấu theo hình thức trực tiếp trên địa bàn đơn vị hành chính rộng lớn hơn đặt ra nhiều yêu cầu về vấn đề đi lại, quản lý con người, phương tiện và phát sinh kinh phí. Do đó, việc xây dựng format tổ chức Cuộc thi cần được đề xuất với mô hình và phạm vi tổ chức hợp lý (theo xã/phường, tỉnh/thành phố, khu vực) là yêu cầu cấp thiết. Điều này không chỉ góp phần giảm tải áp lực tổ chức, đảm bảo các yêu cầu về di chuyển, quản lý, mà còn tạo điều kiện để công tác phối hợp giữa các địa phương và đơn vị chủ trì diễn ra đồng bộ, nhịp nhàng dựa trên một “kịch bản” chung.

Một phương án đề xuất format Vòng chung kết khu vực Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương”.

Thứ hai, yêu cầu về đổi mới, tăng tính hấp dẫn và kịch tính cho Cuộc thi: Kinh nghiệm tổ chức Cuộc thi tại các đơn vị trong sau hơn 1 năm triển khai Đề án 3934 cho thấy hình thức thi cấp cụm xã đã hoàn thành tốt vai trò sàng lọc ở các địa phương. Tuy nhiên, để Vòng chung kết khu vực mang tính hấp dẫn, kịch tính cao hơn thì cần phải có một làn gió mới, đòi hỏi cả sự thay đổi cả về hình thức và tư duy. Bên cạnh đó, format mới cũng cần chuyển trọng tâm Cuộc thi từ tranh tài cá nhân sang tập thể, đề cao tinh thần đồng đội, kỹ năng phối hợp giữa các thí sinh. Sự cạnh tranh giữa các đội với những phần thi đa dạng hứa hẹn tạo nên một sân chơi trí tuệ sinh động, hấp dẫn và đầy bất ngờ, thu hút sự quan tâm của đông đảo học sinh và các tầng lớp nhân dân.

Thứ ba, yêu cầu về nâng cao hơn nữa tính chuyên nghiệp và minh bạch: Một format chính thức của Cuộc thi sau khi công bố rộng rãi sẽ trở thành “luật chơi” chung, tạo ra sân chơi bình đẳng cho tất cả các thí sinh trên cả nước. Mọi tiêu chí chấm điểm, thể lệ, quy trình đều được chuẩn hóa, giúp loại bỏ tối đa yếu tố cảm tính hay sự khác biệt trong cách hiểu, cách vận dụng quy định. Điều này góp phần xây dựng niềm tin vững chắc cho thí sinh, giáo viên, phụ huynh, nhà trường và các cơ quan phối hợp về tính chuyên nghiệp và minh bạch trong tổ chức Cuộc thi.

Thứ tư, format đóng vai trò là “cẩm nang ứng phó” linh hoạt: Bằng việc dự liệu trước các tình huống có thể xảy ra như câu hỏi có nhiều đáp án đúng, nhiều thí sinh có cùng điểm số, các sự cố kỹ thuật,... format Cuộc thi sẽ trở thành công cụ đắc lực giúp Ban Tổ chức và Ban Giám khảo Cuộc thi chủ động xử lý các tình huống phát sinh một cách nhanh chóng, thống nhất và thuyết phục. Điều này đảm bảo cho Cuộc thi diễn ra suôn sẻ, tránh được những rủi ro hoặc sự cố ngoài ý muốn trong quá trình tổ chức.

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để mô phỏng format Vòng chung kết khu vực Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương”.

Có thể khẳng định, việc ban hành format chính thức cho Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương” là một bước đi thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả trong thực hiện Đề án 3934, thể hiện tầm nhìn và quyết tâm của Cảnh sát biển Việt Nam trong tổ chức một sân chơi trí tuệ bài bản và chất lượng. Bên cạnh việc giải quyết những vướng mắc trong quá trình tổ chức Cuộc thi, format còn đặt nền móng lâu dài cho sự phát triển và tính sáng tạo của Cuộc thi trong những năm tiếp theo. Qua đó, góp phần đưa Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương” trở thành một kênh giáo dục, tuyên truyền hiệu quả và ý nghĩa về biển đảo Tổ quốc đối với thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.

Bá Thanh - Hữu Nội