(Canhsatbien.vn) - 

Ngày 30/6/2020, Hiệp định Hợp tác nghề cá trên Vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc hết hiệu lực sau 15 năm thi hành. Để đảm bảo hoạt động khai thác hải sản của ngư dân được diễn ra bình thường trong thời gian hai nước tổ chức đàm phán xác định các nội dung hợp tác tiếp theo, Cảnh sát biển Việt Nam và Cảnh sát biển Trung Quốc tiếp tục tổ chức các chuyến tuần tra liên hợp trên vùng biển lân cận đường phân định Vịnh Bắc Bộ. Hoạt động này đã đem lại nhiều kết quả tích cực và trở thành điểm sáng trong quan hệ hợp tác giữa hai Lực lượng, góp phần xây dựng một vùng biển hòa bình, ổn định, tôn trọng pháp luật.

Ngày 25/12/2000, Việt Nam và Trung Quốc đã ký Hiệp định Phân định Vịnh Bắc Bộ và Hiệp định Hợp tác nghề cá trên Vịnh Bắc Bộ. Hiệp định Hợp tác nghề cá với 7 phần, 22 điều và 1 phụ lục về tránh nạn khẩn cấp cùng các văn kiện bổ trợ khác. Nội dung chủ yếu của Hiệp định là xác lập vùng đánh bắt chung, vùng nước dàn xếp quá độ và vùng đệm cho tàu cá nhỏ cũng như các nguyên tắc cơ bản về hoạt động đánh cá diễn ra tại những khu vực này. Ngoài ra, để thực hiện có hiệu quả Hiệp định Hợp tác nghề cá, hai bên đã ký kết Nghị định thư bổ sung vào ngày 29/4/2004 giữa đại diện Chính phủ Việt Nam và đại diện Chính phủ Trung Quốc. Ủy ban Liên hợp nghề cá Vịnh Bắc Bộ Việt - Trung được thành lập theo Hiệp định đã ban hành thêm Quy định về bảo tồn và quản lý nguồn thủy sản trong vùng đánh cá chung ngày 29/4/2004. Hiệp định có hiệu lực từ năm 2005 và đến năm 2006 thì hai nước bắt đầu thực hiện các nội dung  theo Hiệp định.

Thiếu tướng Lê Quang Đạo - Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam và Thiếu tướng Uất Trung - Cục trưởng Cục Cảnh sát biển Trung Quốc bày tỏ mong muốn tiếp tục phát huy truyền thống hữu nghị, hợp tác gắn bó giữa hai Lực lượng.

Thiếu tướng Lê Quang Đạo, Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam cho biết, trong 15 năm (từ 2006 - 2020), Lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam đã thực hiện tốt vai trò là cơ quan đầu mối phối hợp tổ chức thực hiện nhiệm vụ giám sát, thực thi Hiệp định Hợp tác nghề cá; thường xuyên tiến hành các nội dung liên quan đến thực hiện Hiệp định bằng các hình thức: hội nghị song phương ở nhiều cấp độ từ trung ương đến cơ sở; trao đổi bằng email, điện thoại, fax… chia sẻ thông tin hàng nghìn lượt tàu cá hai nước vi phạm Hiệp định; chủ động phối hợp với Phân cục Nam Hải, Cục Cảnh sát biển Trung Quốc thống nhất hoạt động tuần tra liên hợp nghề cá hằng năm.

Trong 15 năm, hai bên đã thực hiện được 16 chuyến kiểm tra liên hợp nghề cá tại Vịnh Bắc Bộ, trong đó kiểm tra 16 lượt chiếc tàu cá Việt nam, 15 lượt chiếc tàu cá Trung Quốc; tổ chức hoạt động thả cá giống để bảo tồn nguồn lợi thủy sản; tổ chức thành công 3 đợt luyện tập tìm kiếm cứu nạn và 3 lần giao lưu nghiệp vụ thực thi pháp luật trên biển; 2 lần tổ chức chương trình giao lưu sĩ quan trẻ giữa Cảnh sát biển Việt Nam và Cảnh sát biển Trung Quốc thành công tốt đẹp. Sau mỗi chuyến tuần tra liên hợp, hai bên phối hợp, luân phiên tổ chức các Hội nghị tổng kết, rút kinh nghiệm công tác kiểm tra liên hợp nghề cá.

Từ khi Hiệp định Hợp tác nghề cá Vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc có hiệu lực đến khi kết thúc, hoạt động sản xuất nghề cá của ngư dân hai nước dần đi vào ổn định, góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết, ý thức của ngư dân trong việc chấp hành quy định của Hiệp định; các cơ quan giám sát thực thi hoạt động ngày càng hiệu quả, phối hợp ngày càng chặt chẽ. Công tác tuyên truyền đạt kết quả tốt, đặc biệt là các chuyến tuần tra liên hợp được tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng. Qua đó, giúp nhân dân hiểu biết hơn về tình hữu nghị, đoàn kết giữa hai nước, về lợi ích kinh tế mà Hiệp định mang lại.

Có thể nói, Hiệp định Hợp tác nghề cá Vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc mang ý nghĩa thực tiễn quan trọng, là điểm sáng trong quan hệ hợp tác song phương giữa hai nước. Hai bên đã thực hiện tốt công tác giáo dục, tuyên truyền, tập huấn cho ngư dân, cấp giấy phép khai thác hải sản cũng như tiến hành tuần tra, kiểm tra, kiểm soát hoạt động nghề cá tại các vùng nước thuộc Hiệp định Vịnh Bắc Bộ để bảo đảm duy trì trật tự an ninh trong khu vực hợp tác nói riêng và trên Biển Đông nói chung. Ngoài ra, hai bên còn tích cực thực hiện các chương trình nghiên cứu chung nhằm phát triển và bảo tồn nguồn tài nguyên trong vịnh - tạo ra tiền đề tốt đẹp cho việc giải quyết các tranh chấp còn tồn tại cũng như triển vọng hợp tác sau này. Sự thành công của Hiệp định Hợp tác nghề cá giữa Việt Nam và Trung Quốc có thể là mô hình cho việc áp dụng trong giải quyết các vấn đề về phân định biển giữa Việt Nam và một số nước láng giềng như Malaysia, Campuchia, Indonesia…

Sau khi Hiệp định Hợp tác nghề cá Vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc hết hiệu lực, Cảnh sát biển Việt Nam và Cảnh sát biển Trung Quốc đã triển khai hoạt động tuần tra liên hợp trên vùng biển lân cận đường phân định vịnh Bắc Bộ (được quy định trong Bản Ghi nhớ hợp tác giữa hai bên ký tháng 6/2016). Tháng 12/2020, hai bên tổ chức thành công chuyến tuần tra liên hợp trên vùng biển lân cận đường phân định Vịnh Bắc Bộ đầu tiên. Đến nay, Lực lượng Cảnh sát biển hai nước đã thực hiện thành công 5 chuyến tuần tra liên hợp.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Lực lượng Cảnh sát biển hai nước Việt Nam - Trung Quốc đã tiến hành nhiều hoạt động như: điện đàm trao đổi; tiến hành kiểm tra, giám sát tàu thuyền của ngư dân hai nước khai thác thủy hải sản trong vùng biển lân cận đường phân định; luyện tập chung phương án tìm kiếm cứu nạn trên biển; tuyên truyền, giáo dục ngư dân hai nước chấp hành pháp luật khi hoạt động trên biển.

Tàu Cảnh sát biển hai nước Việt Nam - Trung Quốc luyện tập phương án phối hợp tìm kiếm cứu nạn trên biển.

Theo Thiếu tướng Uất Trung, Cục trưởng Cục Cảnh sát biển Trung Quốc, từ hoạt động kiểm tra, giám sát Hiệp định Hợp tác nghề cá đến tuần tra liên hợp trên vùng biển lân cận đường phân định Vịnh Bắc Bộ được tổ chức liên tục từ năm 2006 đến nay đã cho thấy sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ giữa Chính phủ hai nước Việt Nam - Trung Quốc nói chung cũng như tinh thần trách nhiệm, sự cố gắng, nỗ lực của Lực lượng Cảnh sát biển hai nước nói riêng và đã mang đến cho vùng biển này một diện mạo mới. Đây chính là điểm sáng nổi bật trong mối quan hệ, hợp tác giữa hai lực lượng thực thi pháp luật trên biển Việt Nam và Trung Quốc.

Lực lượng Cảnh sát biển hai nước đều mong muốn, tiếp tục phát huy kết quả đã đạt được trong những năm qua để cùng nhau duy trì môi trường hòa bình, an ninh, trật tự, an toàn trên biển, góp phần vun đắp truyền thống hữu nghị, đoàn kết, hợp tác và phát triển trong Vịnh Bắc Bộ. Thành công của những chuyến tuần tra liên hợp trên biển sẽ tiếp tục tạo động lực thúc đẩy quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam - Trung Quốc nói chung, Lực lượng Cảnh sát biển hai nước nói riêng tiếp tục phát triển ngày càng tốt đẹp.

Lam Giang