Nhiệm vụ của Cảnh sát biển trong tình hình mới

21/11/2024 08:07:00 AM

(Canhsatbien.vn) - 

Từ năm 2016, Lực lượng Cảnh sát biển được giao thêm hai nhiệm vụ mới là chủ trì xử lý những tình huống dân sự trên biển bằng biện pháp pháp luật và chủ trì trong việc huy động nhân lực, tàu thuyền, phương tiện của nhân dân tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo. Hai nhiệm vụ rất trọng tâm và nặng nề này thể hiện sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước, BQP vào sự phát triển của lực lượng đồng thời đòi hỏi cả lực lượng phải không ngừng nỗ lực, dốc hết quyết tâm, phát huy hết mọi nguồn lực để hoàn thành.

Năm 2016, tình hình Biển Đông có nhiều diễn biến mới khó lường, nhiều vấn đề đúng như dự đoán nhưng cũng có những vấn đề không như chúng ta dự đoán đã tác động mạnh mẽ đến các lực lượng chức năng hoạt động trên biển, trong đó có Lực lượng Cảnh sát biển (LL CSB). Toàn lực lượng phải luôn luôn trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao, chủ động nắm chắc tình hình và tích cực tham mưu cho cấp trên các phương án để xử lý linh hoạt, kịp thời, đúng đối sách tình huống phát sinh trên biển. Một số vấn đề lớn, tác động mau lẹ, trực tiếp đến nhiệm vụ và hoạt động của LL CSB, đó là: Thứ nhất: Sau nhiều năm tiến hành tôn tạo, bồi lấp, mở rộng, đến năm 2016, NN đã cơ bản xây dựng xong các đảo chiếm đóng trái phép ở khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Cùng với đó, họ đã lắp đặt hoàn chỉnh tất cả các hệ thống như hệ thống bảo vệ, hệ thống dịch vụ, hệ thống bảo đảm, trang bị vũ khí, kỹ thuật cho các đảo này đủ điều kiện, cơ sở hạ tầng trở thành các đảo quân sự tiền tiêu. Đồng thời sử dụng các chính sách ngoại giao kinh tế, lôi kéo, chia rẽ các nước khối ASEAN, làm phân tâm dư luận, tính toán từng bước đi nhằm thực hiện tham vọng có tính chất “cốt lõi” của họ ở Biển Đông. Những động thái này tác động mạnh mẽ đến chủ trương, đối sách về bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán trên biển của nước ta và đến hoạt động thực thi pháp luật của LL CSB. Thứ hai: Phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực quốc tế (PCA) về vấn đề Biển Đông. Đây là vấn đề có tác động sâu sắc, lâu dài, chi phối đến sự hoạch định chiến lược về biển của nhiều quốc gia liên quan, trong đó có Việt Nam. Phán quyết này đã tạo ra một cơ sở pháp lý hoàn toàn mới, trở thành căn cứ để các nước trong khu vực điều chỉnh chiến lược của mình đối với vấn đề chủ quyền biển đảo. Thực tế là ngay sau khi có phán quyết của PCA, một số nước trong khu vực đã dựa vào phán quyết này để điều chỉnh đối sách, điều chỉnh việc thực thi pháp luật trên biển và có những biện pháp tích cực để bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền của họ một cách quyết liệt hơn, tự tin hơn. Hiện tượng các tàu cá của ta vi phạm vùng biển của các nước trong khu vực bị bắt giữ, xử lý thời gian qua tăng cao là hệ quả của những chiến lược, đối sách cứng rắn này. Điều này đã ảnh hưởng rất nhiều đến công tác đối ngoại của ta, không những ảnh hưởng đến đối ngoại nhân dân, đối ngoại nhà nước mà còn ảnh hưởng đến cả đối ngoại quân sự và đối ngoại Cảnh sát biển. Cùng với đó, sau phán quyết của tòa PCA, ý đồ chiến lược và động thái của một số nước lớn trên thế giới đã có sự thay đổi với những chính sách mới, khó lường. Thái độ chính trị của lãnh đạo một số nước trong khu vực cũng thay đổi theo chiều hướng đối ngược, tạo nên sự bất ngờ mà chúng ta không lường hết được. Những thay đổi này cũng đã tác động đến chiến lược bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ của các quốc gia liên quan đến Biển Đông nói chung, Việt Nam nói riêng. Theo chủ trương chung của Đảng và Nhà nước, chúng ta vừa phải bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền trên biển, vừa phải giữ được vùng biển ổn định để phát triển kinh tế biển và kinh tế đất nước, đồng thời phải giữ vững mối quan hệ hữu nghị hòa bình với các nước trong khu vực. Đây là một bài toàn khó với những mâu thuẫn nhất định nhưng yêu cầu chúng ta phải thực hiện bằng được. Bên cạnh những vấn đề mới phát sinh, những vấn đề về an ninh phi truyền thống, cướp biển, cướp có vũ trang, ô nhiễm môi trường biển vẫn đang hiện hữu và có dấu hiệu gia tăng; tội phạm vi phạm trên hướng biển xuất hiện những thủ đoạn mới tinh vi, mạo hiểm hơn; thời tiết, khí hậu ngày càng khắc nghiệt, cực đoan... cũng ảnh hưởng trực tiếp, đến quá trình thực hiện nhiệm vụ CSB. Thời gian qua, LL CSB đã được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng tiến thẳng lên hiện đại. Trong một năm chúng ta đã được tiếp nhận hơn 20 con tàu to nhỏ khác nhau cùng một loạt cơ sở vật chất, trụ sở doanh trại quy mô, hiện đại nhằm xây dựng tiềm lực cho CSB xứng tầm với một lực lượng nòng cốt, chuyên trách trong thực thi pháp luật trên biển, đáp ứng yêu cầu, lộ trình xây dựng LL CSB “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại và có tính chuyên nghiệp cao”. Tuy nhiên, LL CSB vẫn xác định, dù đã được đầu tư như vậy nhưng có lẽ vẫn phải đầu tư nhiều hơn nữa; được quan tâm như vậy nhưng vẫn cần phải quan tâm nhiều hơn nữa thì mới có thể có đủ lực để quản lý hiệu quả một vùng biển rộng lớn hơn 1 triệu km2 (gấp 3 lần diện tích đất liền) trong bối cảnh tình hình có nhiều diễn biến phức tạp như hiện nay. Năm 2016, với sự quyết tâm, chủ động, nỗ lực phấn đầu từ Đảng ủy, Thủ trưởng BTL đến các cơ quan, đơn vị, LL CSB đã đạt được những kết quả tương đối toàn diện trên các mặt công tác; được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, QUTW, BQP ghi nhận, đánh giá cao, đặc biệt trên các lĩnh vực đấu tranh bảo vệ chủ quyền; thực thi pháp luật, xử lý vi phạm trên biển; tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn; quan hệ quốc tế. Về tổng thể, LL CSB đã có những bước phát triển mang tính chiều sâu, dù còn hạn chế ở mặt này mặt khác nhưng cơ bản bước đầu đã có tính chuyên nghiệp, chuyên môn cao. Nhiều kỹ năng, nghiệp vụ của CSB VN trong các hội nghị, hội thảo quốc tế liên quan đến lực lượng chấp pháp trên biển đã được bạn bè quốc tế, các cấp, các ngành đánh giá cao, nhất là kỹ năng nghiệp vụ trong tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn; trong đấu tranh chống tội phạm có tính chất phi truyền thống như cướp biển, cướp có vũ trang. Những kết quả này cũng thể hiện sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng, Nhà nước, trực tiếp là QUTW, BQP; sự giúp đỡ, phối hợp của các lực lượng liên quan, nhất là các lực lượng có bề dày kinh nghiệm như Hải Quân, Biên phòng; sự đồng hành, ủng hộ của các cấp, các ngành, các địa phương, các cơ quan thông tấn báo chí và nhân dân cả nước. Năm 2017 và những năm tới, LL CSB có rất nhiều việc phải làm. Đây là năm thứ hai thực hiện kế hoạch 5 năm của nhiệm kỳ (2015 – 2020), là năm đầu triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa XII). Ngoài các nhiệm vụ được giao theo chức năng, LL CSB được Đảng, Nhà nước, QUTW, BQP tin tưởng giao thêm 2 nhiệm vụ mới rất trọng tâm và không kém phần nặng nề, khó khăn, hợp với xu thế chung của hội nhập quốc tế, đó là: chủ trì xử lý những tình huống dân sự trên biển bằng biện pháp pháp luật và chủ trì trong việc huy động nhân lực, tàu thuyền, phương tiện của nhân dân, ngư dân ven biển tham gia bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền trên biển theo Nghị định số 30/NĐ - CP ngày 29/3/2010 và Nghị định số 130/NĐ - CP ngày 18/12/2015 của Chính phủ. Hai nhiệm vụ này liên quan đến hơn 20 vạn phương tiện tàu thuyền và hàng chục vạn ngư dân; đồng thời cũng liên quan đến nhiều chế độ, chính sách, cơ chế, đòi hỏi phải vận hành một bộ máy lớn, phức tạp. Đây cũng là năm LL CSB phải tăng tốc, bứt phá trong thực hiện đề án xây dựng LL đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Theo đó, nhiều đơn vị trong LL sẽ được nâng cấp, hoàn thiện lên một tầm cao mới; nhiều tổ chức biên chế mới sẽ được hình thành, nhiều cơ sở doanh trại mới sẽ được xây dựng như các trạm CSB ở các đảo tiền tiêu; một số vị trí đóng quân sẽ được di chuyển về vị trí xây dựng mới; những con tàu lớn sẽ tiếp tục được đầu tư đóng mới với khả năng tác chiến cao hơn, hiện đại hơn... Ngoài ra, LL CSB còn phải chuẩn bị cho các hoạt động, công trình hướng tới chào mừng kỷ niệm 20 năm ngày truyền thống và tập trung đẩy nhanh tiến độ xây dựng Luật CSB theo lộ trình... Có thể nói, năm 2017 đang chờ đón cả lực lượng cùng với rất nhiều khó khăn thách thức trong điều kiện tổ chức, biên chế chưa ổn định, còn bất cập so với sự phát triển của nhiệm vụ; đội ngũ cán bộ thiếu, hoạt động phân tán, kinh nghiệm trong tiếp nhận, tham mưu trên một số nhiệm vụ mới chưa nhiều... Những khó khăn, thách thức này đòi hỏi tập thể, Đảng ủy BTL phải có nhiều biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, quyết liệt, đồng bộ; đòi hỏi cán bộ, chiến sĩ trong toàn lực lượng phải dốc hết trí tuệ, công sức và quyết tâm, phát huy hết mọi nguồn lực, mọi sức mạnh tổng hợp mới có thể hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao.

Để hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu trong Nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ năm 2017, Đảng ủy, Thủ trưởng BTL Cảnh sát biển yêu cầu các cơ quan, đơn vị trong toàn Lực lượng cần quán triệt và triển khai nghiêm túc, trách nhiệm, quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nội dung chính sau:

Phải quán triệt đầy đủ các chỉ thị, nghị quyết, chủ trương, yêu cầu, nhiệm vụ và đặc điểm chi phối của từng cơ quan, đơn vị để xác định những giải pháp, cách làm cho phù hợp, hiệu quả. Coi trọng vai trò và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ chủ trì trên tinh thần vì nhiệm vụ chung của cơ quan, đơn vị, yêu mến, gắn bó với Lực lượng, thẳng thắn và quyết liệt; chủ động và hiệu quả gắn với an toàn tuyệt đối.

Phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan và đơn vị, giữa LL CSB với các đơn vị hiệp đồng công tác để thực hiện tốt chức năng tham mưu, đề xuất với BQP về đối sách trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo bằng biện pháp pháp luật dân sự một cách kịp thời và nhạy bén. Nâng cao khả năng SSCĐ, chủ động nắm, dự báo, đánh giá tình hình để xử lý tốt các tình huống trên biển, không để bị động, bất ngờ, không để “NN” lợi dụng tạo cớ đẩy tình hình lên cao, kiên quyết bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia, giữ vững môi trường hòa bình ổn định, quan hệ hợp tác, hữu nghị với các nước trong khu vực.

Tổ chức tốt lực lượng, phương tiện nâng cao hiệu quả trong tuần tra kiểm soát, thực thi pháp luật, duy trì an ninh, trật tự an toàn trên các vùng biển của Tổ quốc; tăng cường tàu thuyền hoạt động thực thi pháp luật trong vùng biển 200 hải lý và khu vực Trường Sa để khẳng định sự hiện diện cũng như khả năng bảo vệ chủ quyền của CSB. Tập trung các biện pháp nghiệp vụ, quyết liệt trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên hướng biển, đi đôi với bảo vệ, giữ gìn nội bộ. Chủ động, trách nhiệm trong tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, giúp đỡ nhân dân; làm tốt nhiệm vụ huy động tàu thuyền theo Nghị định 30/NĐ – CP ngày 29/3/2010, Nghị định 130/NĐ – CP ngày 18/12/2015 của Chính phủ.

Tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ CSB lần thứ IV; làm tốt công tác tuyên truyền, coi trọng phóng sự chuyên đề, nâng cao chất lượng tuyên truyền trên Tạp chí CSB, Website canhsatbien.vn, coi đây là diễn đàn chính trị để cán bộ, chiến sĩ trong Lực lượng và các tổ chức, cá nhân ngoài Lực lượng tham gia viết bài, nghiên cứu khoa học. Trong tuyên truyền phải coi trọng tính thời sự, giáo dục, định hướng dư luận trước những vấn đề nhạy cảm có tác động ngay đến xã hội.

Đổi mới phong trào thi đua, đưa các cuộc vận động đi vào thực chất cuộc sống của cán bộ, chiến sĩ. Xây dựng điển hình và tôn vinh điển hình tiên tiến. Quan tâm xây dựng công tác dân vận CSB với nhiều mô hình thiết thực, hiệu quả; làm tốt công tác chính sách và đẩy mạnh hoạt động của các tổ chức quần chúng để đồng hành cùng Lực lượng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm 2017. Tập trung xây dựng kế hoạch và triển khai các hoạt động hướng tới chào mừng kỷ niệm 20 năm ngày truyền thống của LL CSB (28/8/2018).

Tiếp tục đổi mới xây dựng nền nếp chính quy, nâng cao chất lượng, nền nếp công tác tại các cơ quan, đơn vị theo hướng khoa học, hiệu quả; duy trì nghiêm chế độ hội họp, giao ban, hồ sơ tài liệu, tủ sách pháp luật, cải cách hành chính. Phát huy tốt vai trò của cơ quan UBKT Đảng, BVAN, Thanh tra, vai trò của cấp ủy, chỉ huy đơn vị trong quản lý kỷ luật, bảo vệ nội bộ, bí mật thông tin, kỷ luật phát ngôn…. Thực hiện nghiêm quy chế làm việc, chức trách người chỉ huy. Kiên quyết khắc phục những khuyết điểm do chủ quan như đánh cờ, bài ăn tiền, sử dụng ma túy trái phép, vay nợ không có khả năng chi trả, mất an toàn khi tham gia giao thông, mất an toàn hàng hải tàu, xuồng; có biện pháp nắm chắc tình hình tư tưởng để có nhận thức toàn diện hơn trong thực hiện nhiệm vụ và xây dựng đơn vị, cơ quan.

Duy trì nền nếp, hiệu quả công tác Kỹ thuật; xây dựng chính quy ngành Hậu cần CSB; coi trọng công tác quản lý tài sản, dự án đầu tư phải hiệu quả, tiết kiệm, an toàn, chất lượng; hướng vào mục tiêu phục vụ nhiệm vụ đơn vị, vì cuộc sống của bộ đội. Đặc biệt phải rà soát công tác đầu tư, mua sắm, nhập khẩu theo đúng luật; chấp hành nghiêm công tác tài chính, phân bổ ngân sách. Thực hiện tốt việc xây dựng cơ bản, đảm bảo tiến độ để đưa Sở Chỉ huy BTL, Cụm Trinh sát số 2, Sở Chỉ huy Vùng CSB 4 vào sử dụng; thực hiện tốt công tác phòng, chống lãng phí, thực hành tiết kiệm.

Trong công tác đối ngoại Cảnh sát biển, tranh thủ thời cơ và tuân thủ đúng định hướng đối ngoại quân sự. Duy trì nền nếp, chất lượng công tác Văn phòng, Thanh tra Quốc phòng. Nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học quân sự, biên soạn tài liệu huấn luyện và ứng dụng công nghệ cao, hiện đại vào huấn luyện, đào tạo.

Tiếp tục quan tâm, đầu tư và triển khai công tác huấn luyện, đào tạo, chuyên môn nghiệp vụ, bồi dưỡng kiến thức chuyên ngành tại Trung tâm Huấn luyện CSB để tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của Lực lượng trong những năm tới. 10. Thực hiện tốt công tác phối hợp, hiệp đồng với các lực lượng trong thực thi nhiệm vụ và xây dựng đơn vị, tham gia hiệu quả xây dựng thế trận quốc phòng- an ninh, giữ gìn an ninh trật tự trên các địa bàn đóng quân. Mặc dù nhiệm vụ được giao ngày càng nặng nề hơn, khó khăn hơn nhưng LL CSB cũng ngày càng phát triển hơn, trách nhiệm với bảo vệ, quản lý vùng biển ngày càng cao hơn. Đảng ủy, Thủ trưởng BTL tin tưởng rằng với những kết quả đạt được trong năm 2016 và những năm trước đây, với bản lĩnh và kinh nghiệm công tác ngày càng dày dạn cùng sự đồng lòng, quyết tâm, toàn lực lượng sẽ hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao năm 2017, là chỗ dựa vững chắc cho ngư dân vươn khơi bám biển, góp phần giữ môi trường hòa bình, ổn định để phát triển kinh tế biển và giữ vững chủ quyền, an ninh trên các vùng biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc./.

Trung tướng, TS. Nguyễn Quang Đạm - Tư lệnh Cảnh sát biển

Bài viết, video, hình ảnh đóng góp cho chuyên mục gửi về banbientapcsb@gmail.com