(Canhsatbien.vn) - 

Trong 10 năm qua, tình hình Biển Đông luôn diễn biến phức tạp, nhạy cảm, khó lường. Để nhằm khẳng định cái gọi là “chủ quyền” ở Biển Đông theo yêu sách “đường lưỡi bò”, “NN” đã thực hiện đồng bộ, nhiều giải pháp, cả về chính trị, ngoại giao, lịch sử, pháp lý, kinh tế và trên thực địa (các hoạt động quân sự, chấp pháp, khai thác kinh tế biển, xây dựng, mở rộng, nâng cấp, củng cố cơ sở hạ tầng kỹ thuật cả về quân sự và dân sự trên các đảo, bãi đá đang chiếm giữ trái phép ở hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam). Các hoạt động này đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển của Việt Nam, tác động trực tiếp đến việc thực hiện nhiệm vụ quốc phòng trên biển. Đáng chú ý, ngày 12/7/2016, Tòa trọng tài Thường trực quốc tế (PCA) đã ra phán quyết về vụ kiện của Philippines đối với Trung Quốc ở Biển Đông. Phán quyết của tòa đã bác bỏ “chủ quyền lịch sử” của Trung Quốc ở Biển Đông theo yêu sách “đường lười bò”. Nhưng ở các cấp độ khác nhau, Trung Quốc đã nhiều lần tuyên bố “không công nhận, không thừa nhận và không thực thi” phán quyết của PCA. Tuy nhiên gần đây, vấn đề tranh chấp chủ quyền biển, đảo ở Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc đã có chiều hướng giảm nhiệt, không căng thẳng như thời gian trước. Các tình hình này, cùng với sự quan tâm, can dự của một số nước lớn trên thế giới làm cho tình hình tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông luôn là điểm nóng, tiềm ẩn nguy cơ xung đột, có thể ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định ở khu vực và thế giới.

Biên đội tàu Cảnh sát biển Việt Nam thực hiện nhiệm vụ trên biển.

Vì vậy, để bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và các lợi ích quốc gia dân tộc trên biển nhưng vẫn giữ được môi trường hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác, góp phần phát triển kinh tế, củng cố quốc phòng của đất nước là nhiệm vụ rất nặng nề. Nhận thức được trách nhiệm, vinh dự khi là một trong những lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng trên biển bằng các biện pháp hòa bình, cấp ủy, chỉ các cấp trong toàn LL CSB đã quán triệt sâu sắc đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng trên biển, đồng thời chủ động khắc phục khó khăn, kiên quyết, kiên trì triển khai thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp nhằm quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quốc phòng - an ninh trên biển. Một trong những kết quả nổi bật là các cơ quan, đơn vị chức năng CSB đã chủ động, tích cực thu thập, phân tích, đánh giá các thông tin tình hình có liên quan đến nhiệm vụ quốc phòng an ninh, bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên hướng biển; đưa ra các dự báo, kịp thời tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, QUTW, BQP các chủ trương, chính sách, đối sách trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển cũng như khi xử lý các tình huống cụ thể về quốc phòng, an ninh trên biển bằng các biện pháp pháp luật, hòa bình. Qua đó, vừa bảo vệ được chủ quyền, các lợi ích quốc gia, dân tộc trên biển, nhưng vẫn giữ vững được môi trường hòa bình, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, củng cố và tăng cường tiềm lực quốc phòng của đất nước. Mặt khác, LL CSB cũng đã tích cực, chủ động nghiên cứu, tham mưu, đề xuất Đảng, Nhà nước, Chính phủ, QUTW, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (BQP) về xây dựng LL CSB Việt Nam theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng trên biển trong tình hình mới. Tổ chức, biên chế, trang bị của LL CSB ngày một phát triển, vững mạnh, bảo đảm tinh, gọn, có tính cơ động và sức chiến đấu cao. Trước ngày Luật Quốc phòng có hiệu lực (01/01/2006), CSB là Cục CSB trực thuộc Quân chủng Hải quân, số lượng tàu không nhiều, phần lớn là tàu cũ hoặc các gam tàu nhỏ, chỉ hoạt động được ở vùng ven bờ, trong điều kiện thời tiết thuận lợi. Nay sau 10 năm thực hiện Luật Quốc phòng, CSB được đổi tên, nâng cấp lên thành BTL CSB, là đầu mối trực thuộc QUTW, BQP, có 04 BTL Vùng CSB, 06 Cụm Đặc nhiệm phòng chống tội phạm ma túy và Cụm Trinh sát trực thuộc, gần 100 tàu, xuồng, máy bay các loại. Trong đó, có nhiều gam tàu tuần tra cao tốc, tàu đa năng, tàu tiếp dầu hiện đại, có lượng giãn nước lớn, có thể hoạt động dài ngày, ở các vùng biển xa hoặc vùng biển có thời tiết, khí hậu phức tạp. Thời gian qua, LL CSB đã thực hiện hàng ngàn lượt chuyến tàu làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển; tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn; bảo vệ các hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí; đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển và thực hiện một số nhiệm vụ đối ngoại về quốc phòng. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, đã chủ động, phối hợp với các lực lượng phát hiện trên 10.000 lượt chiếc tàu, thuyền, giàn khoan của nước ngoài có hành vi vi phạm vùng biển Việt Nam, trong đó có nhiều tàu vận tải vi phạm vào vùng nội thủy. LL CSB đã chủ động điều động, sử dụng lực lượng tuyên truyền, bằng các biện pháp pháp luật, kiên quyết, kiên trì đấu tranh, yêu cầu các phương tiện vi phạm ra khỏi vùng biển Việt Nam theo đúng chủ trương, đối sách. Bên cạnh đó, đã tổ chức tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn thành công gần 100 phương tiện, với trên 500 người (cả người Việt Nam và nước ngoài); bảo vệ an toàn cho nhiều hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí; đấu tranh, bắt giữ 02 vụ cướp biển với 19 tên cướp biển là người nước ngoài; chủ động phát hiện, ngăn chặn, xử lý theo quy định của pháp luật trên 2.000 vụ án về ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại và một số loại tội phạm, vi phạm khác trên biển hoặc địa bàn có liên quan, giá trị hàng hóa thu giữ ước đạt trên 1.000 tỷ đồng.

Song song bên cạnh đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn LL CSB đã chú trọng, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các địa phương ven biển, một số trường đại học, các cơ quan thông tấn, báo chí ở Trung ương và địa phương làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về Luật Quốc phòng nói riêng, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước có liên quan đến nhiệm vụ quốc phòng nói chung. Toàn LL đã tổ chức được trên 500 đợt tuyên truyền cho gần 100.000 lượt người, phát trên 200.000 tờ rơi; đưa trên 10.000 lượt tin, bài, ảnh, phóng sự tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nội dung tuyên truyền tập trung vào nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo; đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển và về LL CSB. Qua đó, đã làm cho các đối tượng được tuyên truyền, nhất là nhân dân các địa phương ven biển có nhận thức rõ hơn về phạm vi vùng biển Việt Nam, trách nhiệm của mỗi công dân trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài quốc gia trên biển, góp phần tạo sự đồng thuận trong nhân dân nhất là ngư dân các địa phương ven biển luôn sẵn sàng phối hợp, ủng hộ, giúp đỡ LL CSB khi có tình huống quốc phòng, an ninh trên biển. Công tác hợp tác, quan hệ quốc tế của LL CSB được mở rộng, đạt chất lượng, hiệu quả cao. LL CSB hiện là thành viên của nhiều tổ chức trong khu vực và quốc tế; đã ký kết bản ghi nhớ, thỏa thuận hợp tác, thiết lập đường dây nóng với lực lượng chấp pháp của nhiều nước có vùng biển giáp ranh với vùng biển Việt Nam (Trung Quốc, Philippines, Campuchia…); từ năm 2006 đến nay, đã tổ chức 12 đợt tuần tra chung liên hiệp nghề cá ở Vịnh Bắc bộ với LL CSB Trung Quốc; tổ chức đón, huấn luyện chung về tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, nâng cao năng lực chấp pháp trên biển với lực lượng chấp pháp các nước: Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc… Các hoạt động đối ngoại của LL CSB được thực hiện theo đúng quan điểm đối ngoại của Đảng về đối ngoại quốc phòng, góp phần quan trọng vào việc xây dựng lòng tin, thúc đẩy quan hệ hợp tác để cùng nỗ lực xây dựng vùng biển hòa bình, ổn định, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982. Thời gian tới, tình hình quốc tế, khu vực, trong nước và trên Biển Đông có nhiều diễn biến mới, mang đến cả thuận lợi và khó khăn cho việc thực hiện nhiệm vụ quốc phòng trên hướng biển của LL CSB. Đặc biệt, Biển Đông vẫn là “điểm nóng” của khu vực và thế giới, các tranh chấp về chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và các lợi ích quốc gia, dân tộc ở khu vực Biển Đông vẫn diễn biến phức tạp, khó lường. Nhiệm vụ bảo vệ an toàn cho các hoạt động kinh tế; đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển vẫn rất nặng nề. Trên cơ sở quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ CSB lần thứ IV, để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quốc phòng, bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và các lợi ích quốc gia, dân tộc trên biển, LL CSB cần tiếp tục tập trung triển khai, thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị trọng tâm sau: Cần tiếp tục quan tâm triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Luật Quốc phòng và các văn pháp pháp luật khác có liên quan. Quá trình thực hiện, chủ động, tích cực nghiên cứu, phát hiện ra những vấn đề tồn tại, bất cập, khó khăn, vướng mắc để tham mưu, đề xuất với cấp có thẩm quyền khi sửa đổi, bổ sung Luật Quốc phòng và các văn bản pháp luật khác có liên quan, qua đó kịp thời sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm khắc phục những tồn tại, bất cập, khó khăn, vướng mắc và những vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn thực hiện nhiệm vụ quốc phòng trên biển. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt việc nghiên cứu, xây dựng dự thảo, tham mưu, đề xuất cơ quan có thẩm quyền từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật về LL CSB. Trước mắt, tập trung xây dựng Dự thảo Luật CSB Việt Nam, bảo đảm theo đúng lộ trình, có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh của LL CSB trong tình hình mới.

Cần chủ động, tích cực thu thập, tổng hợp, phân tích, đánh giá các thông tin liên quan đến nhiệm vụ quốc phòng trên biển, kịp thời đưa ra các dự báo chiến lược cũng như trong từng tình huống quốc phòng cụ thể, qua đó tham mưu, đề xuất với cấp trên lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển bằng biện pháp pháp luật dân sự; thường xuyên chú trọng, nâng cao hiệu quả công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát của các biên đội tàu CSB nhằm kịp thời phát hiện, kiên quyết, kiên trì đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia của tàu, thuyền, giàn khoan nước ngoài theo đúng chủ trương, đối sách của Đảng, Nhà nước; thực hiện tốt nhiệm vụ hỗ trợ, bảo vệ an toàn cho các hoạt động kinh tế biển; tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn trên biển, nhất là ở các vùng biển xa, vùng biển nhạy cảm trong điều kiện thời tiết phức tạp nhằm tạo điểm tựa, niềm tin cho ngư dân và các thành phần kinh tế luôn yên tâm, đẩy mạnh vươn khơi, bám biển và làm giàu từ biển, nhằm tạo sức mạnh tổng hợp để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quốc phòng trên biển, kiên quyết không để bị động, bất ngờ trước mọi tình huống. Đẩy mạnh việc nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, QUTW, BQP tiếp tục quan tâm, đầu tư, lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng LL CSB “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại và có tính chuyên nghiệp cao”, theo đúng lộ trình Đề án xây dựng LL CSB đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Trong đó, cần tập trung xây dựng cơ quan, đơn vị trực thuộc BTL Vùng CSB, các Cụm Đặc nhiệm phòng chống tội phạm ma túy, Cụm Trinh sát bảo đảm có tổ chức biên chế hợp lý, tinh, gọn, có tính cơ động và sức chiến đấu cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Đồng thời, cần đặc biệt coi trọng việc xây dựng, huấn luyện, rèn luyện, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, nhân viên CSB, nhất là về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn để có thể tiếp nhận, làm chủ và phát huy tối đa hiệu quả các loại vũ khí, trang bị, phương tiện kỹ thuật mới, hiện đại đã, đang và sẽ được Đảng, Nhà nước đầu tư, trang bị cho LL CSB. Tăng cường và nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quốc phòng, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển cho các đối tượng, nhất là nhân dân, ngư dân các địa phương ven biển. Nội dung, hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phải phong phú, sinh động, bám sát vào thực tiễn và đối tượng được tuyên truyền. Kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền trực tiếp với các hình thức tuyên truyền gián tiếp, thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Thông qua công tác tuyên truyền, làm chuyển biến về nhận thức và hành động của cấp ủy, chính quyền, nhân dân, ngư dân các địa phương ven biển về nhiệm vụ quốc phòng trên biển, tạo sự đồng thuận, sức mạnh tổng hợp để cùng với LL CSB Việt Nam nói riêng, các lực lượng chức năng nói chung quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quốc phòng, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Công tác hợp tác, quan hệ quốc tế của CSB cần được đẩy mạnh và đảm bảo đúng đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước. Chú trọng hợp tác, quan hệ với lực lượng chấp pháp các nước có vùng biển giáp ranh với vùng biển của Việt Nam, các nước lớn trong khu vực và trên thế giới. Chủ động, tích cực tham gia và là thành viên có trách nhiệm trong các tổ chức, cơ chế hợp tác song phương, đa phương với lực lượng thực thi pháp luật trên biển của các nước, nhất là hợp tác về phòng, chống cướp biển và cướp có vũ trang chống lại tàu thuyền ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương; huấn luyện, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, các vấn đề về môi trường, an ninh phi truyền thống trên biển… nhằm xây dựng vùng biển hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển góp phần quan trọng để LL CSB thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quốc phòng trên biển, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN trong giai đoạn cách mạng mới./.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Sơn - Phó Tư lệnh Pháp luật Cảnh sát biển